Een leven in licht

Tempelvoedsel: eet jezelf een kalme geest

Tempelvoedsel: eet jezelf een kalme geest

Maken jouw gedachten je vaak onrustig? Is het nooit ‘stil’ daarboven? Ben je ervan overtuigd dat mediteren daarom ook niets voor jou is? Maak kennis met het geroemde tempelvoedsel van Zenboeddhist Jeong Kwan en leer hoe je met eten meer ontspanning in jouw leven kan brengen.  

 

Ik ben gek op eten en gefascineerd door de Boeddhistische manier van leven. De combi van deze twee maakte dat een specifieke aflevering van Chef’s Table dit weekend mijn aandacht trok. Voor wie Chef’s Table niet kent, het is een met Emmy genomineerde serie over de beste koks ter wereld. Fascinerende verhalen, prachtige beelden en gerechten die doen watertanden. Kunst! Een genot om naar te kijken en een absolute aanrader als je van eten houdt.

 

“Ik ben geen chef. Ik ben een non.”

De aflevering die ik keek ging over de Zenboeddhistische non Jeong Kwan, in de gastronomische wereld bestempeld als de ‘philosopher chef’. Nooit werkte ze in een restaurant, volgde ze een koksopleiding of publiceerde ze een kookboek, maar ze kookt al jaren de sterren van de hemel voor mede-nonnen, monniken en bezoekers van de Baekyangsa-tempel; het klooster waar ze woont in Zuid-Korea (Chunjinam-klooster). Haar kookkunst is in overeenstemming met de Boeddhistische geloofsovertuigingen en wordt tempelvoedsel genoemd.

 

“Temple food to help clarify and energize the mind for meditation.”

 

Gelukkige ingrediënten, gelukkige mensen

Dat eten een grote invloed heeft op onze fysieke gesteldheid weten we allemaal. Talloze boeken en artikelen herinneren ons aan dit feit en ook social media staat vol met allerlei gezonde eettrends. Dat eten een net zo groot, en direct effect op onze gemoedsrust heeft – lichaam en geest hangen immers met elkaar samen – en aanzienlijk kan bijdragen aan een ontspannen geest, wordt in de Westerse wereld minder vaak als primaire reden om eetgewoonten te veranderen opgegooid.

Boeddhistische monniken en nonnen besteden een significant deel van de dag aan meditatie. Ze mediteren voor innerlijke rust, non-attachment, een positieve staat van de geest en spirituele verlichting. Structuur, regelmaat en rust zijn van essentieel belang in hun levenswijze. Maar ook de voeding die zij tot zich nemen speelt een grote rol.

 

Eet jezelf een kalme en heldere geest

Wat we kunnen leren van Jeong Kwan haar tempelvoedsel:

 

1. Vermijd ingrediënten die de geest afleiden

Bij het maken van tempelvoedsel worden vijf ingrediënten niet gebruikt: knoflook, ui, lente-ui, bieslook en prei. Deze scherpe specerijen geven een bepaalde spirituele energie en bij een teveel hiervan kan de geest onmogelijk een staat van kalmte bereiken.

Ook suiker wordt vermeden. Dit is een conserveringsmiddel en tempelvoedsel is vers en puur.

 

“We gebruiken nooit instant ingrediënten. De smaak is gebaseerd op zout, sojapasta, sojasaus en chilipasta. Die ingrediënten maken je geest wakker. Ze houden je bewust.”

Niet expliciet genoemd in de documentaire, maar dat alcohol, koffie en chocola niet binnen het tempeldieet passen moge duidelijk zijn.  

Tot slot mogen Boeddhisten geen levende wezens doden. Of ze deze wel mogen eten verschilt per stroming, maar Jeong Kwan kookt volledig plantaardig. Dieren ervaren enorm veel stress op het moment dat ze geslacht worden – daargelaten hoe hun leven als voedsel-vee voor dit ‘moment suprême’ was – en deze energie krijg je binnen als je het dier consumeert. Niet bepaald kalmerend dus.

Ontspannend eten

 

2. Ingrediënten weggooien is onacceptabel

Jeong Kwan voelt zich één met het voedsel dat zij verbouwt en bereidt. Uit dit grote gevoel van verbondenheid komt haar creativiteit voort. Ze stopt liefde in het zaadje dat ze plant tot aan het moment waarop het voedsel uiteindelijk in haar mond terecht komt. Iets dat je met zoveel liefde en aandacht verzorgt draagt een stukje van jou. “These are my children”, en die gooi je immers ook niet zomaar weg.

 

3. Blijf dicht bij de natuur

Het begint al bij de manier waarop Jeong Kwan haar voedsel verbouwt. In een totaal verwilderde moestuin geeft ze al haar compassie, liefde en goede energieën aan de zaden mee. Vervolgens doet ze niks. Niks wordt bespoten of op een andere manier in ‘goede banen’ geleid. Nature does it all.

Dat de groenten soms aangevreten of in een ‘vreemde’ vorm de grond uit komen is geen probleem. Planten en groenten horen er niet op een bepaalde manier uit te zien, mooi of lelijk bestaat niet. De tuin is een harmonieus samenspel van lucht, water, kou, warmte en zonlicht, en het diepste vertrouwen dat dit samenspel het beste voedsel produceert op een manier waarop het bedoelt is. Voedsel met een gelukzalige geest.

 

“Tempelvoedsel wordt op smaak gebracht met de natuur.”

 

4. Houd het simpel

Tempelvoedsel is simpel – als in: met weinig ingrediënten – maar het is alles behalve saai. Gepekelde lotuswortel, lotusbloemthee, witte kimchi (gefermenteerde kool), shiitakes gekookt in sojasaus, gestoofde aubergine met kidneybonen en hete pepers, gepekelde groenten in bamboe, verse ginseng-jujube-rol met komkommer, kastanjes en gember… slechts enkele gerechten die Jeong Kwan op tafel tovert. Do I need to say more?!

Ontspannend eten

5. Gebruik al je zintuigen en drop the ego: koken en eten is een spiritueel proces

Dat zie je terug in de bedachtzaamheid en zorgvuldigheid waarmee Jeong Kwan met ingrediënten omgaat. Zoveel aandacht, zoveel liefde, zoveel structuur, zoveel overzicht. Alleen het aanschouwen ervan brengt je al naar meditatieve staat.

Koken en proeven doe je met al je zintuigen. Met je lichaam, gevoel, perceptie, intentie, bewustzijn, alles ervaart mee. Eten doe je daarom in stilte. Bewust en mindful.

 

“Food as a pathway to enlightenment”

In de ogen van Jeong Kwan moet eten nooit gaan over hebzucht of gulzigheid. Naar eten mag je niet hunkeren. Eten dient als middel tot een hoger doel: een schoon lichaam en een zuivere geest.

 

Nieuwsgierig geworden? Je kunt de gehele Chef’s Table aflevering op Netflix bekijken.

Deel dit bericht


2 thoughts on “Tempelvoedsel: eet jezelf een kalme geest”

  • Deze aflevering heb ik nog niet gezien, maar ik kan niet wachten tot die aan de beurt is. Ik ben zo benieuwd naar wat haar portret – vind het altijd heerlijk en fascinerend om naar Chefs Table te kijken!

    • Jaaa ik ook! Chef’s Table France is ook een aanrader, vooral de aflevering met Alain Passard. Hij verlegt van de één op andere dag de nadruk van vlees naar groenten in zijn restaurant in Parijs, met het risico zijn 3 sterren te verliezen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *